atha saptadasho.adhyaayaH |
arjuna uvaacha |
ye shaastravidhimutsRRijya yajante shraddhayaanvitaaH |
teshhaaM nishhThaa tu kaa kRRishhNa sattvamaaho rajastamaH || 1 ||
shreebhagavaanuvaacha |
trividhaa bhavati shraddhaa dehinaaM saa svabhaavajaa |
saattvikee raajasee chaiva taamasee cheti taaM shRRiNu || 2 ||
sattvaanuroopaa sarvasya shraddhaa bhavati bhaarata |
shraddhaamayo.ayaM purushho yo yachChraddhaH sa eva saH || 3 ||
yajante saattvikaa devaanyakshharakshhaaMsi raajasaaH |
pretaanbhootagaNaaMshchaanye yajante taamasaa janaaH || 4 ||
ashaastravihitaM ghoraM tapyante ye tapo janaaH |
dambhaahaMkaarasaMyuktaaH kaamaraagabalaanvitaaH || 5 ||
karshhayantaH shareerasthaM bhootagraamamachetasaH |
maaM chaivaantaHshareerasthaM taanviddhyaasuranishchayaan || 6 ||
aahaarastvapi sarvasya trividho bhavati priyaH |
yagnyastapastathaa daanaM teshhaaM bhedamimaM shRRiNu || 7 ||
aayuHsattvabalaarogyasukhapreetivivardhanaaH |
rasyaaH snigdhaaH sthiraa hRRidyaa aahaaraaH saattvikapriyaaH || 8 ||
kaTvamlalavaNaatyushhNateekshhNarookshhavidaahinaH |
aahaaraa raajasasyeshhTaa duHkhashokaamayapradaaH || 9 ||
yaatayaamaM gatarasaM pooti paryushhitaM cha yat |
uchChishhTamapi chaamedhyaM bhojanaM taamasapriyam || 1
aphalaakaankshhibhiryagnyo vidhidRRishhTo ya ijyate |
yashhTavyameveti manaH samaadhaaya sa saattvikaH || 11 ||
abhisaMdhaaya tu phalaM dambhaarthamapi chaiva yat |
ijyate bharatashreshhTha taM yagnyaM viddhi raajasam || 12 ||
vidhiheenamasRRishhTaannaM mantraheenamadakshhiNam |
shraddhaavirahitaM yagnyaM taamasaM parichakshhate || 13 ||
devadvijagurupraagnyapoojanaM shauchamaarjavam |
brahmacharyamahiMsaa cha shaareeraM tapa uchyate || 14 ||
anudvegakaraM vaakyaM satyaM priyahitaM cha yat |
svaadhyaayaabhyasanaM chaiva vaanmayaM tapa uchyate || 15 ||
manaH prasaadaH saumyatvaM maunamaatmavinigrahaH |
bhaavasaMshuddhirityetattapo maanasamuchyate || 16 ||
shraddhayaa parayaa taptaM tapastattrividhaM naraiH |
aphalaakaankshhibhiryuktaiH saattvikaM parichakshhate || 17 ||
satkaaramaanapoojaarthaM tapo dambhena chaiva yat |
kriyate tadiha proktaM raajasaM chalamadhruvam || 18 ||
mooDhagraaheNaatmano yatpeeDayaa kriyate tapaH |
parasyotsaadanaarthaM vaa tattaamasamudaahRRitam || 19 ||
daatavyamiti yaddaanaM deeyate.anupakaariNe |
deshe kaale cha paatre cha taddaanaM saattvikaM smRRitam || 20 ||
yattu prattyupakaaraarthaM phalamuddishya vaa punaH |
deeyate cha pariklishhTaM taddaanaM raajasaM smRRitam || 21 ||
adeshakaale yaddaanamapaatrebhyashcha deeyate |
asatkRRitamavagnyaataM tattaamasamudaahRRitam || 22 ||
oM tatsaditi nirdesho brahmaNastrividhaH smRRitaH |
braahmaNaastena vedaashcha yagnyaashcha vihitaaH puraa || 23 ||
tasmaadomityudaahRRitya yagnyadaanatapaHkriyaaH |
pravartante vidhaanoktaaH satataM brahmavaadinaam || 24 ||
tadityanabhisaMdhaaya phalaM yagnyatapaHkriyaaH |
daanakriyaashcha vividhaaH kriyante mokshhakaankshhibhiH || 25 ||
sadbhaave saadhubhaave cha sadityetatprayujyate |
prashaste karmaNi tathaa sachChabdaH paartha yujyate || 26 ||
yagnye tapasi daane cha sthitiH saditi chochyate |
karma chaiva tadartheeyaM sadityevaabhidheeyate || 27 ||
ashraddhayaa hutaM dattaM tapastaptaM kRRitaM cha yat |
asadityuchyate paartha na cha tatprepya no iha || 28 ||
oM tatsaditi shreemadbhagavadgeetaasoopanishhatsu brahmavidyaayaaM yogashaastre shreekRRishhNaarjunasaMvaade
shraddhaatrayavibhaagayogo naama saptadasho.adhyaayaH ||17 ||